Prawa i obowiązki uczniów Zespołu Szkół Ekonomicznych w Raciborzu wynikają z Prawa Oświatowego i bezpośrednio ze statutu Zespołu i z rozdziału 6.

Uczeń Zespołu Szkół Ekonomicznych w Raciborzu ma prawo do:

1) właściwie zorganizowanego procesu kształcenia oraz wszechstronnego rozwoju osobowości w wymiarze intelektualnym, psychicznym, społecznym, zdrowotnym, estetycznym, moralnym i duchowym, zgodnie z zasadami higieny pracy umysłowej,
2) postrzegania go w kategoriach podmiotowości, poszanowania godności, wolności, niepowtarzalności i prywatności,
3) wolności myśli, sumienia i wyznania, przy czym rodzicom przysługuje prawo do ukierunkowania dziecka i pieczy nad korzystaniem przez nie z przysługującej wolności,
4) swobodnego wyrażania własnych podglądów i przekonań oraz prezentowania własnego zadnia, jeśli nie narusza to dobra innych osób,
5) poszanowania światopoglądu, wyznania oraz wolności sumienia,
6) równego i sprawiedliwego traktowania, wolnego od poniżających czy dyskryminujących zachowań,
7) rozwoju osobistych zainteresowań, zdolności i talentów oraz prezentowania swych umiejętności podczas imprez organizowanych w szkole i poza nią,
8) kształtowania umiejętności pracy zespołowej, umiejętności organizacyjnych oraz budowania samorządności,
9) przyswajania sobie metod i technik negocjacyjnego rozwiązywania konfliktów i problemów społecznych,
10) sprawiedliwej, obiektywnej, jawnej oceny swojej pracy oraz znajomości ustalonych sposobów kontroli postępów w nauce, a także pomocy w przypadku trudności w opanowaniu materiału programowego,
11) informacji o zasadach oceniania, klasyfikowania i promowania oraz o zasadach i kryteriach oceniania zachowania oraz o możliwościach odwołania od ustalonej oceny, warunkach przystąpienia i trybie przeprowadzania egzaminu poprawkowego, klasyfikacyjnego,
12) pomocy ze strony nauczycieli w przygotowaniu do reprezentowania szkoły w olimpiadach, konkursach, turniejach oraz innych imprezach,
13) rzetelnej informacji o programach nauczania, wymaganiach edukacyjnych, kryteriach oceny zachowania i sposobach oceniania wiadomości i umiejętności,
14) uzyskania zezwolenia na indywidualny program lub tok nauczania przez dostosowania zakresu i tempa uczenia się do jego indywidualnych możliwości i potrzeb oraz w celu umożliwienia mu rozwijania szczególnych uzdolnień i zainteresowań,
15) korzystania z pomocy psychologiczno-pedagogicznej,
16) wpływu na życie szkoły, do której uczęszcza poprzez działalność samorządową oraz zrzeszanie się w organizacjach działających na jej terenie,
17) korzystania z pomieszczeń szkoły, sprzętu, środków dydaktycznych i księgozbioru w czasie zajęć szkolnych i pozaszkolnych,
18) przedstawiania wychowawcy klasy, Dyrektorowi i innym nauczycielom swoich problemów oraz uzyskania od nich pomocy, odpowiedzi i wyjaśnień,
19) składnia skarg i zażaleń na nauczycieli w sytuacjach naruszania przez nich praw ucznia,
20) opieki wychowawczej i higienicznych warunków pobytu w szkole zapewniających bezpieczeństwo, ochronę przed wszelkimi formami przemocy fizycznej bądź psychicznej, ochronę i poszanowanie jego godności oraz bezpiecznej organizacji wycieczek szkolnych,
21) uczestniczenia w zajęciach lekcyjnych, pozalekcyjnych i pozaszkolnych. Udokumentowana pozaszkolna działalność społeczna jest traktowana na równi z działalnością społeczną w szkole,
22) do wiedzy o przysługujących prawach oraz środkach, jakie przysługują uczniom w przypadku naruszania ich praw,
23) do swobodnej wypowiedzi a w szczególności swobody otrzymywania i przekazywania informacji w dowolnej formie,
24) do wygłaszania opinii, przedstawienia stanowiska (obrony) we własnej sprawie,
25) do przedstawienia własnego stanowiska, gdy zapadają decyzje dotyczące uczniów (lub indywidualnego ucznia),
26) tajemnicy życia prywatnego i rodzinnego,
27) odpoczynku, czasu wolnego, rozrywki i zabawy,
28) otrzymywania pomocy materialnej.

Uczeń Zespołu Szkół Ekonomicznych w Raciborzu ma obowiązek:

1) przestrzegać postanowień zawartych w statucie oraz innych przepisach obowiązujących na terenie Zespołu,
2) szanować godność i własność osobistą wszystkich osób,
3) godnie reprezentować Zespół,
4) przestrzegać ustalonych przez nauczycieli zasad i porządku w czasie zajęć,
5) odnosić się z szacunkiem do nauczycieli, pracowników i pozostałych uczniów, uwzględniając ich prawo do godności, wolności sumienia, wyznania, światopoglądu i wyrażania własnych przekonań,
6) zwracać uwagę na kulturę osobistą i słownictwo, nie łamać obowiązujących i uznanych norm współżycia,
7) brać udział w zajęciach edukacyjnych, przygotowywać się do nich oraz aktywnie w nich uczestniczyć,
8) przestrzegać zasad usprawiedliwiania nieobecności oraz zasad zwalniania z obowiązkowych zajęć edukacyjnych,
9) dbać o właściwą realizację programu zajęć praktycznych i praktyki zawodowej, przestrzegać obowiązujących w poszczególnych miejscach pracy regulaminów pracy,
10) dbać o zdrowie i estetykę wyglądu, schludny, skromny strój nienaruszający zasad dobrego smaku i przyzwoitości,
11) przestrzegać zakazu palenia tytoniu, picia alkoholu i zażywania środków odurzających i psychoaktywnych na terenie szkoły, chronić swoje życie, a także swoich kolegów,
12) przestrzegać zakazu używania sprzętu elektronicznego w czasie zajęć edukacyjnych; używanie ww. sprzętu jest dopuszczane tylko za zgoda prowadzącego zajęcia, użycie bez zgody nauczyciela skutkuje wpisaniem uwagi w dzienniku co spowoduje obniżenie oceny z zachowania,
13) przestrzegać zakazu opuszczania terenu szkoły w czasie zajęć, niedostosowanie się do zakazu skutkuje wpisaniem uwagi w dzienniku co spowoduje obniżenie oceny z zachowania,
14) dbać o wspólne dobro, ład i porządek,
15) przyczyniać się do wzbogacania bazy dydaktycznej szkoły m.in. przez wykonywanie prac na rzecz szkoły,
16) zgłaszać zagrożenia wynikające z niewłaściwego zabezpieczenia urządzeń, wyposażenia lub stanu technicznego sal i pracowni szkolnych, w których odbywają się zajęcia.